Jak sprawdzić, czy zabawka, którą wybraliśmy dla naszej pociechy jest bezpieczna? Jakie oznakowanie jest obowiązkowe?
Wybierając prezenty lub produkty dla dzieci, konsumenci powinni kierować się przede wszystkim bezpieczeństwem najmłodszych. Brak właściwych oznaczeń, instrukcji obsługi lub konserwacji może stanowić realne zagrożenie dla zdrowia i życia dzieci. Dlatego też każdy rodzic powinien dokładnie sprawdzić nie tylko sam produkt, ale również wszystkie dołączone do niego instrukcje. Zabawki (a także ich części składowe) przeznaczone dla dzieci do lat trzech powinny mieć wymiary, które uniemożliwiają na przykład ich połknięcie. W Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów, każdy rodzic może bezpłatnie otrzymać specjalny cylinder (o wielkości i budowie odpowiadającym przełykowi dziecka), dzięki któremu sprawdzi, czy element konkretnej zabawki może stanowić zagrożenie dla malucha. Ponadto na etykiecie, opakowaniu lub ulotce dołączonej do zabawki powinny znaleźć się informacje o tym, czy może być użytkowana przez dzieci poniżej trzeciego roku życia, a także czy korzystanie z niej wymaga nadzoru osoby dorosłej.
UOKiK dbając o ochronę najmłodszych uczestników rynku przygotował materiały popularyzujące informacje na temat bezpieczeństwa przeznaczone dla najmłodszych konsumentów. Dostępne bezpłatnie ulotki, komiksy i kolorowanki pt. „ABC małego konsumenta” informują między innymi o wymaganiach, które powinny spełniać zabawki.
Na każdej zabawce w szczególności powinny znaleźć się:
- znak CE,
- informacje zawierające nazwę i adres producenta lub importera zabawki,
- informacje o przeznaczeniu zabawki,
- stosowne ostrzeżenia, a w szczególności:
- czy jest odpowiednia dla dzieci poniżej trzeciego roku życia wraz z informacją o szczególnym ryzyku z nim związanym,
- czy jest przeznaczona do użytku pod nadzorem osoby dorosłej,
- instrukcja obsługi w języku polskim, - instrukcja i ostrzeżenie o umiejętnościach koniecznych do korzystania z zabawek,
- informacja o sposobie konserwacji. Urząd przypomina, że jedynym obowiązkowym oznakowaniem na zabawkach jest znak CE. Wszelkie dodatkowe certyfikaty np. Instytutu Matki i Dziecka czy związków producentów dają większą pewność, że zabawka jest bezpieczna, jednak ich stosowanie jest dobrowolne.
Na konieczność zwracania uwagi na oznakowanie produktów przeznaczonych dla dzieci wskazują wyniki kontroli przeprowadzonej przez podległą Prezesowi UOKiK Inspekcję Handlową. Wykazała ona, że aż 52,4% obecnych na rynku wózków, chodzików oraz leżaczków niemowlęcych jest niewłaściwie oznakowana, co ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo użytkowania. W przypadku 4,6% badanych produktów Inspekcja Handlowa stwierdziła wady konstrukcyjne lub niedbałe wykonanie (np. ostre krawędzie, szczeliny, łatwy dostęp do przewodów elektrycznych). Poważne nieprawidłowości stwierdzono w odniesieniu do kontrolowanych zabawek. Aż 55% z nich nie spełnia zasadniczych wymagań dotyczących bezpieczeństwa oraz jakości i sposobu oznakowania. Wszelkie zastrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa produktów można zgłaszać w Inspektoratach Inspekcji Handlowej. Każdy przedsiębiorca wprowadzający na rynek produkty niespełniające wymagań bezpieczeństwa, podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku, natomiast za brak obowiązkowego oznakowania CE grozi sankcja w wysokości 100 tys. zł.