Sprzedaż na odległość, to umowa zawarta z konsumentem bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość. Zakupy na odległość w ostatnich latach nabierają szybkiego wzrostu. Najbardziej popularną postacią umowy zawartej na odległość jest umowa zawarta przez Internet, sprzedaż wysyłkowa, zakupy przez telefon. Pojęcie sprzedaży na odległość obejmuje także sprzedaż usług, w tym świadczenie usług drogą elektroniczną (np. pobranie gry na telefon).
Pamiętaj !
Zanim zdecydujesz się na zakupy przez Internet sprawdź czy przedsiębiorca działa na terenie kraju, czy jest zarejestrowany w CEIiODG lub KRS, czy nie jest to firma „ krzak”
Zawierając umowę na odległość, konsument ma mniejsze możliwości, by zebrać wszystkie informacje, które mogą być istotne do podjęcia decyzji o zakupie. Ustawodawca nałożył na przedsiębiorców szereg obowiązków, w tym informacyjnych. Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli zawarcia umowy na odległość, przedsiębiorca ma obowiązek w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na odległość, w sposób czytelny, jasny, zrozumiały i wyrażony prostym językiem, przekazać kupującemu wiele ważnych informacji dotyczących między innymi :
- danych identyfikacyjnych - nazwa i adres przedsiębiorstwa, wskazania numerów pod którym firma została zarejestrowana (KRS lub REGON, NIP), adres poczty elektronicznej oraz numer telefonu lub faksu (jeżeli są dostępne), pod którymi można szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą, a także adres, pod którym można składać reklamacje,
- głównych cechach świadczenia - konkretnie czego będzie dotyczyć umowa:
- nazwa produktu, przedawanego lub wskazanie jaka usługi, która będzie wykonana;
- sposobu porozumiewania się z konsumentem (np. telefonicznie, e-mail) oraz jakie są koszty korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia umowy, w przypadku, gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego
- łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter przedmiotu świadczenia nie pozwala na wcześniejsze obliczenie ich wysokości – o sposobie, w jaki będą one obliczane, jak również o istnieniu opłat dodatkowych (np. kosztów dostawy) oraz ich wysokości lub obowiązku ich uiszczenia (jeśli nie jest znana ich wysokość),
- o opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe oraz innych kosztach, a gdy nie można ustalić wysokości tych opłat przed zawarciem umowy - o obowiązku ich uiszczenia; jeżeli przedsiębiorca nie spełnił wymogów informacyjnych dotyczących opłat dodatkowych lub innych kosztów, te opłaty ani koszty nie obciążają konsumenta musi je pokryć przedsiębiorca;
- w przypadku umów zawieranych na czas nieoznaczony lub obejmujących prenumeratę: jaka jest łączna cena lub wynagrodzenie obejmujące wszystkie płatności za ustalony okres rozliczeniowy (np. kwartał), a gdy umowa przewiduje stałą stawkę - także łączne miesięczne płatności;
3. w jaki sposób i w jakim terminie konsument jest zobowiązany zapłacić za kupioną rzecz lub wykonaną usługę;
4. w jaki sposób i kiedy przedsiębiorca ma wykonać umowę czyli dostarczyć towar lub wykonać usługę oraz jaka jest procedura rozpatrywania reklamacji;
5. w jaki sposób i w jakim terminie konsument ma prawo do odstąpienia od umowy; a także jaki jest wzór formularza odstąpienia od umowy;
6 . jakie koszty zwrotu rzeczy konsument będzie musiał ponieść w przypadku odstąpienia od umowy (chodzi o koszty odesłania zwracanej rzeczy do przedsiębiorcy); jeżeli ze względu na swój charakter rzeczy te nie mogą zostać w zwykłym trybie odesłane pocztą; jeżeli przedsiębiorca nie informował o tym, że w przypadku odstąpienia od umowy, konsument zobowiązany jest pokryć koszty odesłania towaru do przedsiębiorcy, koszty odesłania towaru pokrywa przedsiębiorca;
7. o tym kiedy konsument nie ma prawa odstąpienia od umowy na podstawie odpowiednich przepisów lub o okolicznościach, w których kupujący traci prawo odstąpienia od umowy;
9. o swoim obowiązku dostarczenia konsumentowi rzeczy dobrej jakości, bez wad;
10. o adresie, pod którym konsument może składać reklamacje jeżeli różni się on od adresu prowadzonej działalności,
11.o indywidualnym dostosowaniu ceny na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji, jeżeli przedsiębiorca takie stosuje,
12. jeśli udzielona została gwarancja - o istnieniu i treści gwarancji, a także o usługach posprzedażnych oraz sposobie ich realizacji;
13. o kodeksie dobrych praktyk, jeżeli przedsiębiorca jest związany takim kodeksem oraz o sposobie zapoznania się z nim;
14. na jak długo zawarta jest umowa, jaki jest czas jej trwania lub o sposobie i przesłankach wypowiedzenia umowy - jeżeli umowa jest zawarta na czas nieoznaczony lub jeżeli ma ulegać automatycznemu przedłużeniu;
15. o minimalnym czasie trwania twoich zobowiązań wynikających z umowy;
16. jeśli zgodnie z umową przedsiębiorca zażąda od konsumenta wpłaty kaucji lub innych gwarancji finansowych - o wysokości i sposobie wykonania tych zobowiązań;
17. funkcjonalnościach treści cyfrowych oraz technicznych środkach ich ochrony; np. o tym, że do otworzenia dokumentu potrzebny jest określony pogram komputerowy;
18. o mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i oprogramowaniem (czyli możliwości efektywnej współpracy sprzętu, oprogramowania i treści cyfrowych), o których przedsiębiorca wie lub powinien wiedzieć; na przykład jeżeli przedmiotem umowy jest program antywirusowy, który nie będzie działał prawidłowo, jeżeli na twoim komputerze jest zainstalowany inny program antywirusowy, powinieneś być o tym wyraźnie poinformowany;
19. o tym, że w przypadku sporu z przedsiębiorcą konsument ma możliwość skorzystania z pozasądowych sposobów rozpatrywania sporów i dochodzenia roszczeń oraz zasadach dostępu do tych procedur.
O ile strony nie uzgodniły innego terminu, przedsiębiorca zobowiązany jest do dostarczenia towaru. bez zbędnej zwłoki, ale nie później niż 30 dni od zawarcia umowy. Gdy przedsiębiorca nie dotrzyma terminu, konsument ma prawo wezwać go do dostarczenia zamówienia w dodatkowym terminie, (np. 7 dni). Po bezskutecznym upływie dodatkowego terminu, konsument może odstąpić od umowy przesyłając stosowne oświadczenie o odstąpieniu.
W przypadku dokonania przelewu za towar, którego konsument nie otrzymał, żąda zwrotu wpłaconych środków z zagrożeniem, ze po upływie terminu do zwrotu naliczane będą odsetki za opóźnienie.
Pamiętaj !
Konsument, który zawarł umowę na odległość (np. przez Internet) może zrezygnować z zakupu online w ciągu 14 dni licząc od dnia zawarcia umowy.
Początek biegu 14-dniowego terminu na odstąpienie od umowy zawartej na odległość, np. przez Internet, zależy od charakteru transakcji:
- umowa sprzedaży pojedynczego towaru – termin należy liczyć od otrzymania towaru przez konsumenta lub osobę przez niego wskazaną,
- umowa sprzedaży obejmująca wiele towarów, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach – początek terminu jest liczony od otrzymania przez konsumenta ostatniego towaru, partii lub części,
- umowa sprzedaży polegająca na regularnym dostarczaniu towarów przez określony czas – rozpoczęcie biegu terminu zależy od daty otrzymania przez konsumenta pierwszego towaru.
Jeżeli konsument nie został poinformowany o prawie do odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy.
Jak wskazuje Ustawa o prawach konsumenta w treści ust. 4 art. 34: „Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy zgodnie z wymaganiami art. 12 ust. 1 pkt 9.”
Co to oznacza w praktyce?
Konsument, który dokonał zakupu na odległość musi liczyć się z tym, ze w przypadku użytkowania rzeczy, będzie ponosił odpowiedzialność finansową za utratę wartości rzeczy wynikającej z korzystania z niej w sposób wykraczający poza czynności wymagane do sprawdzenia rzeczy jak w sklepie stacjonarnym. Innymi słowy, jeśli towar będzie nosił wyraźne ślady zużycia, sprzedawca może obciążyć konsumenta kosztami za użytkowanie sprzętu.
PRZYKŁAD :
Ewa zakupiła w sklepie internetowym ekspres do kawy. Po podłączeniu ekspresu, i uruchomieniu, zrobiła kilka kaw. Po kilku dniach, pomimo korzystania z ekspresu postanowiła odstąpić od umowy stwierdzając, że ekspres nie spełnia jednak jej oczekiwań. Ewa ponosi wobec sprzedawcy odpowiedzialność za zmniejszenie wartości zwracanego ekspresu.
Zmniejszenie wartości rzeczy w tym przypadku może polegać na konieczności pokrycia kosztów czyszczenia ekspresu. Podstawą ubiegania się o odszkodowanie może być również uzasadniona utrata dochodu przez sprzedawcę, która wynika z konieczności sprzedaży zwróconego towaru, jako towaru używanego.
Pamiętaj !
Konsument ma prawo do stwierdzenia charakteru , cech oraz funkcjonowania rzeczy w sposób nie wykraczający poza zakres umożliwiający zbadanie nabytego towaru.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta art. 2 i nast.