Położona pomiędzy Pabianicami, a Łodzią (i granicząca z nimi) gmina Ksawerów jest jedną z najmniejszych w Polsce. Zajmuje obszar 13,6 km². W XIX wieku teren ten należał do gminy Pabianice, następnie utworzona została gmina Widzew, której siedzibę w roku 1945 przeniesiono do Ksawerowa. 21 września 1953 roku po raz pierwszy powstała gmina Ksawerów, której dalsza historia składa się z „kawałków”. Już rok później została zlikwidowana, kiedy w podziale administracyjnym kraju powstały gromady, które zastąpiły gminy. Nowy Rok 1973 przyniósł odrodzenie gminy, która „przeżyła” do 1 lipca 1976 roku, kiedy to włączona została do gminy Pabianice. Wydawało się, że obszar wciśnięty pomiędzy dwa duże miasta zostanie włączony do któregoś z nich, lub rozdzielony, jak stało się w roku 1946 z częścią Widzew, która znalazła się w granicach Łodzi. Tym razem stało się jednak inaczej. W 1997 roku na mapie Polski znów pojawiła się gmina Ksawerów.
Centrum Ksawerowa
Gmina Ksawerów na tle innych jest nietypowa. Trudno dziś znaleźć granice pomiędzy większością miejscowości w gminie, a nawet nie ma tablic z ich nazwami. Całość sprawia wrażenie jednego miasteczka. Obszar jest gęsto zaludniony, mieści się tu wiele zakładów produkcyjnych i siedzib tak dużych firm, jak chociażby Aflofarm. Dodatkowo po gminie kursują pabianickie autobusy miejskie, a przez centrum jeździ tramwaj. Tą małą obszarowo gminę zamieszkuje ponad 7,1 tys. osób (2004).
