21 czerwca 2017 roku w sali widowiskowej Miejskiego Ośrodka Kultury w Pabianicach odbyła się konferencja pn. „Zbrodnia Katyńska” zorganizowana przez Komendę Powiatową Policji w Pabianicach oraz Starostwo Powiatowe w Pabianicach, pod patronatem Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi.
Gospodarzami konferencji pn.,, Zbrodnia Katyńska” byli Komendant Powiatowy Policji w Pabianicach insp. Cezary Petrus oraz w imieniu Starosty Pabianickiego Wicestarosta Robert Jakubowski.
Konferencję otworzyła przepięknie zagrana na fortepianie kompozycja J. Williamsa z filmu ,,Lista Schindlera” w wykonaniu Krzysztofa Suwalda, nauczyciela Państwowej Szkoły Muzycznej w Pabianicach. Oficer prasowy kom. Joanna Szczęsna w imieniu szefa pabianickiej policji, wicestarosty oraz komendanta wojewódzkiego policji w Łodzi powitała zaproszonych gości, prelegentów, partnerów organizacyjnych oraz podmioty wspierające powyższą konferencję. Jako pierwszy głos zabrał Wicestarosta Powiatu Pabianickiego Robert Jakubowski, który w swoim przemówieniu podkreślił tragiczny wymiar zbrodni katyńskiej, kiedy to w 1940 roku ponad 20 tys. polskich obywateli, w tym oficerów wojska polskiego, policji, straży granicznej, leśników zostało na rozkaz Stalina zamordowanych. Przytaczając słowa prof. Józefa Szaniawskiego, zawarte w artykule ,,Syndrom Zbrodni” zaprosił uczestników konferencji do udziału w tej niecodziennej lekcji historii. - Pochylając głowy nad mogiłami ofiar tej tragicznej zbrodni ludobójstwa, zechciejmy z właściwą powagą uczestniczyć w dzisiejszej konferencji, tak aby dać świadectwo tym tragicznym wydarzeniom – powiedział.
Następnie Komendant Powiatowy Policji w Pabianicach insp. Cezary Petrus zwrócił się w ciepłych słowach do zebranych gości. - Tematyka zbrodni katyńskiej była, jest i pozostanie dla nas bardzo ważna. To historia, budowanie tożsamości i etosu naszej służby - mówił. Sięgnął także do słów ostatniego przemówienia Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, które miał wygłosić w dniu 10 kwietnia 2010 roku. Pełne emocji wystąpienie zakończył apelem o pamięć, pamięć o Katyniu. Cytując słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego „Naród, który traci pamięć przestaje być narodem” i słowa Papieża Jana Pawła II „Naród, który traci pamięć jest narodem bez przyszłości” zaprosił uczestników konferencji w podróż mającą ,,ocalić od zapomnienia”.
Tę podróż rozpoczęła prezentacja multimedialna składająca się z biogramów zamordowanych funkcjonariuszy II RP, związanych w tamtym okresie z terenem Pabianic i powiatu pabianickiego, a także pełniących służbę w Komisariacie Policji Państwowej w Pabianicach. Prezentacja była wzbogacona pięknym podkładem muzycznym E. Błocha ,,Nigun”, A.Tansmana ,,Mazurek nr 2” w wykonaniu Krzysztofa Suwalda ( fortepian) i towarzyszącej mu Aleksandry Pietrucień (skrzypce), pianisty i uczennicy z Państwowej Szkoły Muzycznej w Pabianicach.
Z referatem pt. Zbrodnia Katyńska – droga do prawdy wystąpiła dr Joanna Żelazko, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi. W swoim wystąpieniu zaprezentowała dochodzenie do prawdy o zbrodni katyńskiej, próbach jej zacierania oraz represjonowaniu rodzin pragnących poznać prawdę o losach swoich bliskich. Konferencji towarzyszyła również wystawa pt. „Zbrodnia Katyńska”, przygotowana przez pracowników Oddziału IPN w Łodzi, zawierająca kopie archiwalnych fotografii oraz dokumentów z archiwum Instytutu, Agencji Fotograficznej East News, Muzeum Katyńskiego, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza oraz z Archiwum Cyfrowego.
Kolejnym z prelegentów był Prezes Stowarzyszenia „ Rodzina Policyjna 1939 ” w Łodzi - Jarosław Olbrychowski, który swoje wystąpienie poświęcił „Funkcjonariuszom Policji Państwowej II Okręgu Łódzkiego jako ofiarom Zbrodni Katyńskiej”. Przedstawił niepublikowane nigdzie zdjęcia przedwojennej Polski, II RP w aspekcie policji państwowej, a także na bazie swoich prac naukowych pokazał twarze czterech sowietów, ludobójców, którzy strzelali w potylicę policjantom Policji Państwowej w Kalininie, Twerze. Wspomniał on w swoim przemówieniu o rodzinach policyjnych, które walczyły o ujawnienie prawdy o swoich bliskich, o represjach wobec nich, a także o ich tragicznych losach. Przybliżył również działalność powołanego w 1929 roku do życia Stowarzyszenia ,,Rodzina Policyjna 1939 r.”, zrzeszającego rodziny policjantów Policji Państwowej, którzy w większości zostali zamordowani w 1940 roku przez NKWD w Zbrodni Katyńskiej. Członkowie stowarzyszenia swoją obecnością zaszczycili konferencję. Ich sylwetki zebranym gościom przybliżył insp. Cezary Petrus oraz Jarosław Olbrychowski.
Natomiast dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi Dariusz Pieniak swoje wystąpienie poświęcił tematyce „Architekci polskiego leśnictwa – ofiarami zbrodni katyńskiej”. Przedstawił losy polskich leśników wziętych do niewoli sowieckiej. Wskazał na ogromne straty nie tylko dla polskiego leśnictwa, ale i dla państwa polskiego powstałe w wyniku mordu katyńskiego. Podkreślił również, że jako leśnicy muszą dbać o miejsca pamięci narodowej, których w lasach jest bardzo dużo. Zachęcił także uczestników konferencji do odwiedzenia Domu Pamięci Walki i Męczeństwa Leśników i Drzewiarzy im. Adama Loreta w Spale.
Kolejny z prelegentów Dariusz Jakóbek, nauczyciel i pasjonata historii przedstawił prezentację multimedialną powstałą ze zdjęć zrobionych wraz z młodzieżą w 2012 roku na cmentarzach w Miednoje oraz w Twerze. Młodzież pojechała tam w ramach konkursu zorganizowanego przez Instytut Pamięci Narodowej. Dla uczczenia pamięci pabianiczan pomordowanych w zbrodni katyńskiej z ich grobów przywieziono do Polski ziemię, do której wsadzone zostały Dęby Pamięci. Jedne z nich poświęcone pamięci policjantów Roberta Henryka Żychowskiego oraz Ignacego Bartuzela znajdują się w Dobroniu, a kolejny ku czci starszego przodownika Wincentego Statkiewicza został zasadzony jesienią 2016 roku w parku na Zielonej Górce. Jako ciekawostkę przytoczył fakt, że nasiona dębów zasadzonych w Dobroniu poświęcił papież Jan Paweł II i były one jako ostatnie pochodzące z Nadleśnictwa Kolumna.
Konferencję podsumował komendant powiatowy policji insp. Cezary Petrus oraz Nadleśniczy Nadleśnictwa Kolumna Adam Pewniak, który w imieniu leśników podziękował za udział w tym przedsięwzięciu. Zadeklarował również wyhodowanie dębów służących kultywowaniu pamięci ofiar zbrodni katyńskiej.
Na zakończenie tej wzruszającej podróży ,,Ocalić od zapomnienia” zabrzmiała równie wzruszająca i oddająca charakter konferencji poezja śpiewana w wykonaniu Andrzeja Krajewskiego z Miejskiego Ośrodka Kultury w Pabianicach. Przy dźwiękach gitary zaśpiewał wiersz A. Leonardhowej ,,Łapka Niedźwiadka”.
W konferencji oprócz wymienionych wcześniej prelegentów uczestniczyli:
- Przewodniczący Rady Powiatu – Florian Wlaźlak oraz wiceprzewodniczący: Waldemar Flajszer oraz Arkadiusz Jaksa;
- Radni powiatu pabianickiego : Grzegorz Hanke, Włodzimierz Stanek, Andrzej Kurzawski, Krzysztof Waligórski;
- Przewodniczący Rady Miejskiej w Pabianicach – Andrzej Żeligowski oraz Bożenna Kozłowska, przewodnicząca Komisji Budżetu i Finansów Rady Miejskiej w Pabianicach;
- Burmistrz Miasta Konstantynowa Łódzkiego – Henryk Brzyszcz;
- Wójt Gminy Pabianice – Henryk Gajda;
- Wójt Gminy Dobroń – Robert Jarzębak;
- w imieniu wójta Gminy Ksawerów – Marek Smuga;
- w imieniu wójta Gminy Dłutów – Elżbieta Sęk;
- Wójt Gminy Lutomiersk Tadeusz Borkowski wraz z przewodniczącym rady gminy Tadeuszem Rychlikiem
- Nadleśniczy Nadleśnictwa Kolumna – Adam Pewniak;
- Nadleśniczy Nadleśnictwa Grotniki – Józef Lipiński;
- Nadleśniczy Nadleśnictwa Wieluń – Andrzej Pychyński;
- Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Poddębice – Janusz Młynarczyk;
- Inżynier Nadzoru Nadleśnictwa Bełchatów – Krzysztof Cholajda wraz z leśnikami;
- Członkowie Stowarzyszenia ,,Rodzina Policyjna 1939r.”;
- Komendant Państwowej Straży Pożarnej w Pabianicach – bryg. Andrzej Bohdanowicz;
- Komendant Straży Miejskiej w Pabianicach – Tomasz Makrocki;
- Dziekan Dekanatu Pabianickiego – ks. kan. Ryszard Stanek;
- Wicedziekan Dekanatu Pabianickiego – ks.kan. ppor. Wojska Polskiego Stanisław Bracha;
- Dziekan Dekanatu Konstantynowskiego – ks. Stefan Magiera;
- Proboszcz Parafii Chrystusa Króla w Pabianicach – ks. kan. Sławomir Ciebiada;
- Proboszcz Parafii Miłosierdzia Bożego w Pabianicach – ks. kan. Marek Wochna;
- ks. Radosław Pawłowski z Parafii Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w Pabianicach;
- ks. ppor. Jacek Syjud – Archidiecezjalny Duszpasterz Policji w Łodzi;
- Biskup Diecezji Warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego – Jan Cieślar;
- Dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Pabianicach - Maria Wrzos -Meus,
- Dyrektor Muzeum Miasta Pabianic – Ryszard Adamczyk;
- Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pabianicach – Mariusz Wielebski;
- Przewodnicząca Miejskiej Rady Seniorów - Grażyna Nowak wraz z członkami rady seniorów;
- Zastępca Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Pabianicach – Magdalena Werstak;
- uczniowie klasy mundurowej Zespołu Szkół Nr 2 w Pabianicach wraz z wychowawcą Agnieszką Błoch;
- kadra kierownicza, dzielnicowi oraz pracownicy cywilni Komendy Powiatowej Policji w Pabianicach.
Partnerami organizacyjnymi konferencji byli : Odział Instytutu Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi, Oddziałowe Biuro Badań Historycznych, Stowarzyszenie ,,Rodzina Policyjna 1939r.".
Podmioty wspierające : Miejski Ośrodek Kultury w Pabianicach, Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia w Pabianicach.
