Prosty język staje się powoli standardem w komunikacji. Warto o nim przypomnieć szczególnie dziś w Międzynarodowym Dniu Prostego Języka.
Jesteśmy u progu nowej perspektywy finansowej 2021-2027. Czas przygotowań do inwestowania Funduszy Europejskich na najbliższe siedem lat jest również okazją do upraszczania komunikacji w tym obszarze. Dlatego apelujemy, aby skończyć z rozbudowanymi i skomplikowanymi regulaminami, ogłoszeniami i tekstami. Twórzmy proste treści zrozumiałe dla każdego.
Dlaczego pisanie prostą polszczyzną jest ważne? Po pierwsze chodzi o efekt promocyjny – odbiorcy znacznie łatwiej zapamiętują chwytliwe, krótkie tytuły projektów. Po drugie jesteśmy zobowiązani do upraszczania komunikacji.
Prosty język, to zrozumiała, przejrzysta i partnerska komunikacja. To szczególny sposób używania języka. Sposób pisania, dzięki któremu masowy odbiorca (każdy obywatel) rozumie tekst szybko i łatwo.
W prostym języku unikamy zawiłych konstrukcji składniowych, żargonu zawodowego i specjalistycznego słownictwa. Jeśli nie możemy ich ominąć, wyjaśniamy trudne terminy. Formułujemy informację tak, by przeciętny odbiorca mógł ją łatwo zrozumieć.
Ważne są proste zasady, które sprawią, że tekst będzie czytelny przy pierwszym kontakcie z nim. Warto wystrzegać się rzeczowników odczasownikowych, strony biernej i rozwijać skróty.
Zasady prostego języka
- Najważniejszy jest odbiorca. Dopasuj do niego swój tekst. Pamiętaj, że tekst powinien być zrozumiały dla przeciętnej osoby, która nie musi być ekspertem czy specjalistą w danej dziedzinie.
- Pisz o najważniejszych rzeczach. Unikaj zbędnej treści i patosu.
- Pisz osobowo i często zwracaj się bezpośrednio do swojego czytelnika.
- Jak najczęściej używaj czasowników. One ożywiają tekst.
- Unikaj rzeczowników odczasownikowych, imiesłowów i strony biernej.
- Twórz krótkie zdania (maksymalnie 15-20 wyrazów) i pamiętaj o gramatyce (podmiot i orzeczenie powinny być jak najbliżej siebie, najlepiej na początku zdania).
- Nie stosuj specjalistycznych słów. Zamień je na powszechnie zrozumiałe. Jeśli musisz je wprowadzić, wytłumacz trudne pojęcia.
- Unikaj ściany tekstu. Dziel treści na akapity. Wprowadzaj śródtytuły.
- Podstawy prawne przenieś na koniec pisma lub dokumentu – do ostatniej sekcji.
- Pamiętaj, że tekst musi być dostępny. Zadbaj o bezszeryfową czcionkę i alternatywne formy kontaktu.
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej edukuje i upowszechnia prosty język. Dzieli się dobrymi praktykami. Hasło to "Prosto i kropka". Zainicjowano Forum Prostego Języka oraz Deklarację na rzecz prostej komunikacji. Blisko 40 instytucji publicznych podpisało. W 2020 r. organizowano cykl webinariów edukacyjnych dla liderów prostego języka. Realizowane sąkampanie informacyjne, które upowszechniają wiedzę o prostym języku, np. cykl „Prosty język na wesoło”, czyli teksty i rysunki o prostym języku.
Publikacje i inne materiały edukacyjne w portalu FE – Poznaj zasady prostego języka.
- Jak pisać o Funduszach Europejskich
- Prosto o konkursach Funduszy Europejskich. Poradnik efektywnego pisania
- Kwartalnik o prostym języku – newsletter „Prosto i kropka”
- Sprawdź, czy Twoje pismo jest proste
- Prosty język
- Standardy dostępności dla dokumentów elektronicznych
Filmy, spoty, podcasty
